نحوه طراحی بوم کسب و کار | راهنمای کاربردی
طراحی بوم کسب و کار راهی عالی برای پرورش ایده‌ها در مدیریت کسب و کار است. همچنین امکان درک، آزمایش و بهبود آنها را برای شما فراهم می‌کند. بوم کسب و کار، کادری است که به ۹ قسمت تقسیم می‌شود. این طرح به شما نشان می‌دهد که چگونه بخش‌های مختلف یک کسب و کار برای رسیدن به موفقیت به هم مرتبط هستند.
این بوم را می‌توانید در هر جایی مانند تخته سفید، روی شیشه یا دفتر طراحی کنید. تکمیل هر کادر ممکن است بین ۱۵ تا ۳۰ دقیقه یا حتی بیشتر، طول بکشد. این روند، راهنمای مسیر پیشرفت کسب و کار شما است. در ادامه با تمام مراحل طراحی بوم کسب و کار آشنا خواهید شد و در آخر شما می‌توانید مدل کسب و کار خود را طراحی کنید.
بوم کسب و کار (Business Model Canvas) چیست؟
همان طور که در تصویر زیر مشاهده می‌کنید. بوم مدل کسب و کار خلاصه‌ای از جزئیات استراتژی‌ها برای موفقیت کسب و کار شما است. هر بخش بوم را می‌توانید مطابق حوزه فعالیت خود تکمیل کنید. در ادامه با کاربرد هر بخش آشنا می‌شوید:
- ارزش پیشنهادی : وعده‌ای است که درباره محصول یا خدمت به مشتریان ارائه می‌دهید.
- بخش‌های مشتری: محصولات یا خدمات برای چه کسانی هستند؟
- روابط مشتری: در این بخش نحوه جذب، حفظ و افزایش مشتریان را مشخص می‌کنید.
- فعالیت‌های کلیدی: کارهایی است که تیم برای رسیدن به اهداف باید انجام دهند.
- منابع کلیدی: تیم به چه پرسنلی، ابزار و چه میزان بودجه دسترسی خواهد داشت؟
- کانال‌ها: سازمان چگونه از کانال‌ها برای بازاریابی و فروش استفاده می‌کند؟
- شرکای کلیدی: نحوه قرار گرفتن اشخاص ثالث در طرح
- ساختار هزینه: هزینه‌های ساخت محصول، نحوه فروش و پشتیبانی از آنها.
- جریان‌های درآمدی: محصول چگونه باعث ایجاد درآمد می‌شود.
لازم به ذکر است که عوامل دیگری در تدوین استراتژی شما موثر هستند. اما با تکمیل این فرم یک راهنمای استراتژیک مفید برای توسعه کسب و کار خود خواهید داشت.
چرا باید بوم کسب و کار داشته باشیم؟
ساختن یک بوم کسب و کار چه مزیتی در طراحی نقشه‌ی راه کسب و کار دارد؟ شما می‌توانید این بوم را به عنوان بیانیه ماموریت کسب و کارتان در نظر بگیرید. این نوع مستند سازی یک مرجع مفید برای بررسی تمام عناصر استراتژیک در مسیر توسعه کسب و کار است. بوم کسب و کار شما را وادار می‌کند، مدل کسب و کار خود را بر اساس تغییرات و تحولات، بروزرسانی کنید.
چگونه بوم کسب و کار طراحی کنیم؟
مرحله اول: تعیین اهداف کسب و کار
بدون هدف مشخص چگونه می‌توانید، متوجه خوب یا بد بودن مدل کسب و کار خود شوید؟ اهداف شما می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- کسب درآمد در منزل
- جلوگیری از نابودی جنگل‌ها
- تامین معیشت جوانانی که در معرض خطر بی خانمانی هستند
- بهبود روند کاریابی
بعد از تعیین اهداف، شما ابزار لازم برای ارزیابی ایده‌ها و روش‌های خلاقانه برای رسیدن به موفقیت را دارید.
مرحله دوم: ارزش پیشنهادی و مشتریان
فرمول خاصی برای تکمیل این دو بخش وجود ندارد. اما شروع خوبی برای بررسی مشتری و درک نیاز و خواسته‌های آنها است. کسب و کارها برای موفقیت بر مشتریان متمرکز می‌شوند. زیرا آنها افرادی هستند که با انگیزه خرید و امتحان محصولات یا خدماتی خاص به سمت شما می‌آیند. همان‌طور که می‌دانید مشتریان به دنبال روش‌هایی برای حل مشکلات و آسان‌تر کردن زندگی خود هستند. در ادامه با پاسخ به این سوالات باید درک درستی از مشتریان خود بدست آورید.
- شغل، وظایف و تعهدات آنها چیست؟
- رویا و آرزوهای آنها چیست؟
- چه اعتقاداتی دارند؟
- آیا آنها درک درستی از آنچه می‌خواهند بدست بیاورند، دارند؟
ابتدا مشتریان خود را گروه بندی کنید. سپس ویژگی‌های هر گروه را کنار آن بنویسید. مانند صاحبان کسب و کار خرده فروشی، تولید کنندگان، توزیع کنندگان و …در مرحله بعدی، توضیحات تکمیلی برای هر گروه را بنویسید. توضیحات تکمیلی شامل اطلاعاتی مانند سن، نژاد، جنسیت و میزان درآمد می‌باشند.
به خاطر داشته باشید که مشتریان تصمیم گیرنده اصلی در خرید محصولات یا استفاده از خدمات شما هستند. در کادر ارزش پیشنهادی باید توضیح دهید که مشتریان هدف دنبال چه چیزی می‌گردند. مقصود این بخش توصیف چیزهایی نیست که به آنها می‌فروشید، بلکه درباره‌ی اهمیت و مزیت‌های قانع کننده آن است.
ارزش‌های پیشنهادی می‌توانند نوید بخش افزایش موقعیت اجتماعی و سلامتی، مسکنی بر ترس‌ها و نقاط درد مشتریان باشد. بدانید که محصولات یا خدمات شما چگونه می‌توانند روند زندگی آنها را بهتر کند. به گونه‌ای که مشتریان با رضایت و خوشحالی برای این ارزش پیشنهادی پول پرداخت کنند.
مرحله سوم: کانال‌ها و ارتباط مشتری
تا این مرحله اطلاعات دقیقی از اینکه مشتریان شما چه کسانی هستند و چگونه می‌توانید آنها را خوشحال کنید، بدست آورده‌اید. اما برای تکمیل این دو بخش باید سه مورد را بررسی کنید:
- چگونه می‌توانید مشتریان هدف خود را جذب کنید؟
- چگونه از آنها نگهداری می‌کنید؟
- چگونه می‌توانید با آنها تعامل ایجاد کنید؟
بخش “کانال‌ها” در بوم کسب و کار، فرصتی برای بیان چگونگی برخورد اولیه مشتریان با برند و همچنین نحوه ارائه ارزش پیشنهادی است. به عنوان مثال: گروهی از مشتریان از طریق FaceBook با برند یا کسب و کار شما آشنا می‌شوند. سپس از طریق بسته‌های ارسالی با دیگر خدمات شما آشنا خواهند شد.
در بخش روابط مشتری، باید نحوه تعاملات برند با مشتریان را ترسیم کنید. قبل از تکمیل این بخش به سوالات زیر پاسخ دهید.
- هدف شما ایجاد ارتباط کوتاه مدت یا بلند مدت است؟
- آیا هر مشتری باید با یک نفر صحبت کند؟
- اگر پاسخ شما بله است. آیا لازم به فرد خاصی است؟
- آیا برای جذب و حفظ مشتریان باید سخت کار کنید؟
کادر “کانال‌ها” و “ارتباط مشتری” بهم مرتبط هستند. با درک مشتری، خواسته‌ها و علایق آنها می‌توانید بهترین روش‌ها برای جذب و نگهداری از آنها را شناسایی کنید.
مرحله چهارم: منابع کلیدی، فعالیت‌های کلیدی و شرکای کلیدی
این سه مورد، پشت صحنه‌ی کسب و کارتان را شرح می‌هد. همچنین تمام اجزای حیاتی برای تبدیل ارزش پیشنهادی به واقعیت را نیز توصیف می‌کند. شما در این بخش‌ها تمام فرآیندهای لازم برای وجود کسب و کارتان را مشخص می‌کنید.
منابع کلیدی: افراد، مکان‌ها، ماشین آلات، ابزارها و دارایی.
فعالیت‌های کلیدی: در این بخش فرآیندها و وظایفی را برای ارائه خدمات به مشتریان مشخص می‌کنید. برای مثال: در عدم حضور شما، بقیه اعضا چه کاری باید انجام دهند تا کارها به خوبی پیش برود؟
شرکای کلیدی: افراد و سازمان‌هایی که بخشی از مسئولیت‌ها را به عهده می‌گیرند. برای مثال: ممکن است تامین کننده مواد اولیه و خام برای تولید محصول باشند یا اینکه مشتریان را به سمت شما هدایت کنند.
مرحله پنجم: ساختار هزینه و جریان درآمدی
در مرحله پنجم، چرخه‌ی حرکت پول و درآمد در کسب و کار را مشخص می‌کنید. در بخش ساختار هزینه باید به سوالاتی نظیر: ۷ یا ۸ مورد از بزرگترین مخارج شما چیست؟، چقدر باید خرج کنید؟، چند بار باید خرج کنید؟، آیا در نوسانات فروش قیمت، محصولات یا خدمات شما تغییر خواهند کرد؟ پاسخ دهید.
پاسخ به این سوالات را باید برای مواردی مانند اجاره، دستمزدها، تامین مواد اولیه، تبلیغات، تجهیزات فروشگاه و پرداخت کمیسیون به طرف‌های دیگر بررسی کنید.
جریان‌های درآمدی به میزان هزینه‌هایی که مشتریان برای محصولات یا خدمات شما می‌پردازند و تعداد دفعات خرید آنها اشاره دارد. این بخش به شما کمک می‌کند تا خریداران خود را بر اساس میزان هزینه گروه بندی کنید.
نمونه‌ای از بوم کسب و کار
در نمونه زیر، شما می‌توانید بوم مدل کسب و کار اسکایپ را مشاهده و بررسی کنید.
جمع بندی
در این مقاله سعی کردیم با بررسی بخش‌های مختلف به شما کمک کنیم تا بوم کسب و کار خود را به آسانی طراحی کنید. اگر سوالی در این زمینه دارید، با افتخار در بخش نظرات پاسخگوی شما هستیم و در صورت نیاز می‌توانید به مشاوره کسب و کار، با ما تماس بگیرید.
منابع: .productplan.com
هنوز نظری درج نشده است. شما اولین نفر باشید.